نیاز به بازنگری جدی

جارستان: با توجه به تجربه‌ای که جمهوری اسلامی ایران پس از جنگ تحمیلی عراق علیه ایران کسب کرده، ضرورت برنامه‌ریزی دقیق و جامع برای مدیریت بحران‌های آینده، به‌ویژه در حوزه بهداشت و درمان، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. در دوره پسا‌جنگ، این نیاز در سیستم‌های بهداشتی و درمانی کشور شناسایی شد و طرح‌هایی نیز در این راستا مطرح و حتی وارد مرحله اجرا شد تا بتوان در زمان بحران، از جمله شرایط جنگی یا حوادث غیرمترقبه، سلامت مردم حفظ و اقدامات درمانی به‌صورت منسجم و مؤثر انجام گیرد. این برنامه‌ریزی باید هم شامل ابعاد سخت‌افزاری باشد (نظیر ساخت و تجهیز مراکز درمانی ایمن) و هم در زمینه نرم‌افزاری (شامل تدوین پروتکل‌ها و دستورالعمل‌های بحران) مورد توجه قرار گیرد. ضرورت چنین آمادگی‌ای تنها به شرایط جنگ محدود نمی‌شود بلکه حوادث طبیعی مانند زلزله، سیل و دیگر بحران‌های مشابه نیز مصادیق روشنی در کشور ما دارند. با توجه به اقلیم خاص ایران، وقوع چنین حوادثی در دهه‌های گذشته بارها تجربه شده و باید جزیی از برنامه‌ریزی دائمی کشور تلقی شود.

حتی در شرایط عادی، بدون بروز حوادث یا جنگ، بسیاری از این مراکز درمانی از ایمنی سازه‌ای کافی برخوردار نیستند و در برابر مخاطرات جدی مانند زلزله یا حملات هوایی، مقاومت لازم را ندارند. در شرایط فعلی و با توجه به اقدامات مثبت دولت آقای دکتر پزشکیان در حوزه سلامت همچنین با حضور یک وزیر بهداشت کارآمد و مدیر، ضروری است که برنامه‌ریزی برای مقابله با بحران‌های احتمالی در دستور کار جدی وزارت بهداشت قرار گیرد. این برنامه‌ریزی باید تا حد امکان وارد مرحله اجرا شود و بخشی از آن در همین دولت به نتیجه برسد.

با این وجود ضروری است کمیته‌ای تخصصی برای برنامه‌ریزی در شرایط بحران تشکیل شود تا با همکاری مجلس شورای اسلامی، به‌ویژه کمیسیون بهداشت و درمان، اقدامات زیر انجام گیرد:

تدوین دقیق پروتکل‌ها و استانداردهای نرم‌افزاری مدیریت بحران

طراحی و ایجاد زیرساخت‌های ایمن درمانی در شهرهای بزرگ و پرجمعیت کشور

ارزیابی ایمنی بیمارستان‌های موجود و اولویت‌بندی بازسازی یا مقاوم‌سازی آنها

تخصیص بودجه مشخص و پایدار برای اجرای این طرح‌ها در وزارت بهداشت.

ما باید در هر شهر بزرگ کشور، آمادگی لازم برای فراهم ‌کردن اتاق‌های عمل ایمن، بخش‌های ویژه مقاوم و سامانه‌های پشتیبان سلامت در شرایط جنگی را داشته باشیم.